Szpitalny Odział Ratunkowy (GÓRNOŚLĄSKIE CENTRUM MEDYCZNE IM. PROF. LESZKA GIECA ŚLĄSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO W KATOWICACH)

Szpitalny Oddział Ratunkowy (SOR) to specjalistyczny oddział w szpitalu, który świadczy pomoc medyczną w nagłych przypadkach zdrowotnych. SOR jest dostępny 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, i wyposażony jest w niezbędny sprzęt oraz personel medyczny do diagnozowania i leczenia pacjentów w sytuacjach kryzysowych. SOR nie zastępuje lekarza podstawowej opieki zdrowotnej ani lekarza specjalisty.

Powinieneś udać się na SOR w przypadku nagłych, zagrażających życiu lub zdrowiu sytuacji, takich jak:

• silny ból w klatce piersiowej lub duszność,
• nagłe, silne bóle głowy,
• utrata przytomności lub omdlenie,
• urazy mechaniczne, wypadki komunikacyjne,
• nagłe problemy neurologiczne, takie jak udar,
• silne krwawienia,
• reakcje alergiczne z objawami anafilaksji.

Triaż to proces wstępnej oceny stanu pacjenta przybywającego na SOR, mający na celu ustalenie priorytetu leczenia w zależności od nasilenia objawów i zagrożenia życia. Dzięki triażowi personel medyczny może szybko zidentyfikować pacjentów wymagających natychmiastowej interwencji oraz efektywnie zarządzać dostępnością zasobów medycznych.

Kategorie pilności w triażu:

• czerwony – priorytet najwyższy, natychmiastowy kontakt z lekarzem;
• pomarańczowy – priorytet wysoki, czas oczekiwania do 10 minut;
• żółty – priorytet średni, czas oczekiwania do 60 minut;
• zielony – priorytet niski, czas oczekiwania do 120 minut;
• niebieski – priorytet najniższy, czas oczekiwania do 240 minut.

Przygotowanie do wizyty na SOR zazwyczaj nie jest konieczne, ponieważ jest to miejsce przeznaczone do udzielania pomocy w nagłych wypadkach. Jednakże, jeśli to możliwe, warto:

• mieć przy sobie dokumenty tożsamości i kartę ubezpieczenia zdrowotnego;
• przygotować listę aktualnie przyjmowanych leków oraz informacji o alergiach;
• jeśli na co dzień korzystasz z urządzenia wspomagającego (np. inhalator), pamiętaj o jego zabraniu.

Proces leczenia na SOR obejmuje kilka etapów:

1. rejestracja: podanie danych osobowych oraz opisanie objawów.
2. ocena stanu zdrowia (triaż): priorytetyzacja pacjentów w zależności od nasilenia objawów.
3. diagnoza i leczenie: lekarz/ lekarze/ specjaliści przeprowadza/przeprowadzają badania, diagnozuje/diagnozują problem i przystępuje/ przystępują do leczenia.
4. wizyty kontrolne: Monitorowanie stanu pacjenta po rozpoczęciu leczenia.

Na SOR mogą być wykonywane różnorodne badania diagnostyczne, w tym:

• EKG: elektrodiagnostyka serca w przypadku bólu w klatce piersiowej;
• RTG: rentgen klatki piersiowej, kości;
• USG: ultrasonografia, szczególnie w przypadkach podejrzenia udaru lub problemów z narządami wewnętrznymi;
• tomografia komputerowa (TK): szybka ocena struktur mózgu, kości i innych narządów;
• punkcje lędźwiowe: w celu pobrania płynu mózgowo-rdzeniowego, np. w przypadku podejrzenia zapalenia opon mózgowych.

Wizyta na SOR jest finansowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) dla pacjentów posiadających ważne ubezpieczenie zdrowotne. Jeśli nie masz ubezpieczenia lub wybierasz prywatny SOR, mogą obowiązywać opłaty za świadczenia medyczne. Warto sprawdzić warunki finansowe przed wizytą.

Najczęstsze przyczyny wizyt na SOR to:

• zawał serca: silny ból w klatce piersiowej, duszność;
• udar mózgu: nagłe osłabienie lub drętwienie jednej strony ciała, problemy z mówieniem;
• ostre bóle brzucha: mogą wskazywać na problemy z narządami wewnętrznymi;
• urazy mechaniczne: złamania, skaleczenia, urazy głowy;
• nagłe problemy z oddychaniem: astma, zapalenie płuc, niewydolność oddechowa;
• reakcje alergiczne: anafilaksja, silne obrzęki.

Tak, SOR jest przeznaczony dla osób potrzebujących natychmiastowej pomocy medycznej, niezależnie od posiadania skierowania. W nagłych przypadkach niezbędne jest szybkie działanie, dlatego skierowanie jest zazwyczaj niepotrzebne.

Tak, SOR przyjmuje pacjentów w każdym wieku, w tym dzieci. W przypadku nagłych wypadków dzieci wymagają natychmiastowej pomocy medycznej, dlatego SOR jest miejscem odpowiednim do szybkiej interwencji. Przynieś ze sobą niezbędne dokumenty i informacje medyczne dotyczące dziecka.

Pacjent na SOR ma prawo do:

• prywatności i godności: szacunek dla prywatności podczas badań i leczenia;
• Informacji: jasnych i zrozumiałych informacji o stanie zdrowia, przebiegu leczenia oraz prawach pacjenta;
• wyrażania zgody: zgoda na proponowane leczenie (chyba że pacjent jest nieprzytomny lub niezdolny do wyrażenia zgody);
• dostępu do dokumentacji medycznej: prawo do wglądu w swoją dokumentację medyczną;
• opieki zgodnej z najlepszymi standardami: leczenie zgodne z aktualnymi wytycznymi medycznymi.

Alternatywy dla wizyty na SOR zależą od rodzaju problemu zdrowotnego:

• poradnie pierwszego kontaktu (POZ): dla mniej nagłych problemów zdrowotnych;
• telefon zaufania: konsultacje telefoniczne z lekarzem w przypadku mniej pilnych spraw;
• prywatne kliniki i gabinety: dla szybszego dostępu do specjalistów w przypadku mniej zagrażających życiu sytuacji.